Yaz aylarının kavurucu sıcakları ve güneşin zararlı ultraviyole (UV) ışınlarının yoğun etkisi, cilt sağlığını tehdit etmeye devam ediyor. Ancak dermatologlar, çoğumuzun güneş kremini yanlış uyguladığını ve etkili koruma için SPF (Güneş Koruma Faktörü) değerinden çok daha kritik bir detayın göz ardı edildiğini belirtiyor: Uygulama miktarı.
ABD'li dermatolog Dr. Elizabeth Hale ve İngiliz cilt kanseri uzmanı Dr. Anjali Mahto'nun da aralarında bulunduğu uzmanlar, güneş kreminin doğru miktarda ve düzenli uygulanmasının, yüksek SPF'li ürünlerden bile daha etkili olduğunu vurguladı.
SPF, güneş kreminin UVB ışınlarına karşı sağladığı koruma seviyesini ifade eder. Örneğin, SPF 30 bir ürün, UVB ışınlarının yaklaşık %97'sini, SPF 50 ise %98'ini engeller. Ancak, New York Üniversitesi'nde dermatoloji profesörü olan Dr. Elizabeth Hale, "Yüksek SPF değerine sahip bir ürün kullanmak, otomatik olarak tam koruma sağladığınız anlamına gelmez. Önemli olan, güneş kremini cilde yeterince kalın bir tabaka halinde uygulamaktır" dedi.
Araştırmalar, çoğu insanın önerilen miktarın yalnızca dörtte birini kullandığını gösteriyor. Bu da SPF 50 bir ürünün pratikte SPF 15 etkisine düşmesine neden oldu.
DOĞRU MİKTAR NE KADAR?
Dermatologların önerdiği miktar, yetişkin bir bireyin yüz ve boyun bölgesi için yaklaşık bir çay kaşığı (2-3 ml), tüm vücut için ise iki yemek kaşığı (30 ml) güneş kremi.
İngiltere'de cilt sağlığı üzerine çalışmalar yapan Dr. Anjali Mahto, "İnsanlar genellikle az miktarda ürün kullanarak yeterli koruma sağladığını düşünüyor. Ancak yetersiz uygulama, güneş kreminin koruma kapasitesini ciddi şekilde düşürüyor" dedi.
Journal of the American Academy of Dermatology'de yayımlanan bir çalışma, doğru miktarda uygulanan SPF 30 ürünlerin, az miktarda uygulanan SPF 50 ürünlerden daha etkili olduğunu ortaya koydu.
GENİŞ SPEKTRUM KORUMASI: UVA VE UVB'YE KARŞI ÇİFT KALKAN
SPF'nin yalnızca UVB ışınlarına karşı koruma sağladığını unutmamak gerekiyor. Cilt yaşlanması ve kanser riskini artıran UVA ışınlarına karşı etkili bir güneş kremi seçmek için "geniş spektrum" (broad spectrum) ibaresine dikkat etmek şart. Avrupa'da kullanılan PA+ derecelendirme sistemi, UVA korumasını ölçer ve PA++++ en yüksek korumayı ifade eder.
Dr. Hale, "Geniş spektrum koruması olmayan bir güneş kremi, cildinizi yalnızca yanıklara karşı korur, ancak yaşlanma ve kanser riskine karşı savunmasız bırakır" uyarısında bulundu.
UYGULAMA SIKLIĞI VE ZAMANLAMASI DA KRİTİK
Güneş kreminin etkinliği, yalnızca miktarla değil, uygulama zamanlaması ve sıklığıyla da belirleniyor. Dermatologlar, güneşe çıkmadan 20-30 dakika önce uygulamanın ve her iki saatte bir, özellikle yüzme veya terleme sonrası yenilemenin şart olduğunu belirtti.
British Journal of Dermatology'de yayımlanan bir makale, güneş kreminin düzenli yenilenmemesi durumunda koruma seviyesinin %50'ye kadar düşebileceğini gösterdi.
Dr. Mahto, "Bulutlu havalarda bile UV ışınları cilde ulaşır. Bu nedenle güneş kremi, yıl boyunca her gün kullanılmalı" dedi.
CİLT TİPİNE GÖRE DOĞRU SEÇİM
Uzmanlar, cilt tipine uygun ürün seçiminin de koruma etkinliğini artırdığını vurguladı. Yağlı ciltler için matlaştırıcı ve su bazlı formüller, kuru ciltler için nemlendirici özellikli kremler, hassas ciltler için ise mineral filtreli (çinko oksit veya titanyum dioksit içeren) ürünler önerildi.
Avustralya'daki Melanoma Enstitüsü'nden Dr. John Thompson, "Hassas ciltler için mineral filtreli ürünler, kimyasal filtrelerin yol açabileceği tahriş riskini azaltır" dedi.
CİLT KANSERİ RİSKİNE KARŞI BİR KALKANIN ÖTESİNDE
Güneş kreminin doğru kullanımı, yalnızca estetik kaygılarla sınırlı değil. Dünya Sağlık Örgütü'nün 2022 verilerine göre, cilt kanseri vakaları dünya genelinde hızla artıyor. UV ışınlarının DNA hasarına yol açarak melanoma gibi ciddi kanser türlerini tetiklediği biliniyor.
Dr. Thompson, "Doğru miktarda ve düzenli uygulanan güneş kremi, cilt kanseri riskini %50'ye kadar azaltabilir" dedi.
BİLİNÇLİ KULLANIM HAYAT KURTARIR
Güneş kremini doğru miktarda ve düzenli kullanmak, cilt sağlığını korumanın ötesinde, yaşam kalitesini artıran bir alışkanlık.
Uzmanlar, SPF değeri kadar uygulama miktarına ve geniş spektrum korumasına odaklanmanın, güneşin zararlı etkilerine karşı en etkili savunma olduğunu vurguladı.
Haber: Sariye Nur Dönmez / Haber Merkezi