Yaz mevsiminin bunaltıcı sıcakları, yalnızca günlük konforu değil, kalp sağlığını da ciddi şekilde tehdit ediyor. Yüksek sıcaklıklar ve nem oranları, kalbin iş yükünü artırarak kalp krizi, ritim bozuklukları ve diğer kardiyovasküler sorunları tetikleyebilir.
Bilimsel araştırmalar ve uluslararası uzmanların görüşleri, sıcak havalarda alınacak basit ama etkili önlemlerle bu risklerin azaltılabileceğini ortaya koydu.
İşte kalp sağlığınızı korumak için uzman önerileri ve bilimsel verilerle desteklenmiş hayati bilgiler...
SICAKLIK KALBİ NASIL ETKİLİYOR?
Vücudumuz, normal şartlarda 36.6°C'lik iç sıcaklığını korumak için terleme ve kan damarlarının genişlemesi gibi mekanizmalar kullanır. Ancak aşırı sıcaklar, bu mekanizmaları zorlayarak özellikle kalp hastaları, yaşlılar ve kronik hastalığı olanlar için ciddi riskler oluşturdu.
Amerikan Kalp Derneği'nin (AHA) yayımladığı bir araştırmaya göre, sıcaklık her 1°C yükseldiğinde, 65 yaş üstü bireylerde kardiyovasküler ölüm riski %2 artırdı. Ayrıca, Environmental Health Perspectives dergisinde yayımlanan bir çalışma, 35°C üzerindeki sıcaklıklarda kan viskozitesinin artarak damar tıkanıklığı riskini yükselttiğini gösterdi.
İngiltere'deki Imperial College London'dan kardiyolog Prof. Dr. Arunashis Sau, "Yüksek sıcaklıklar ve nem, vücudun termoregülasyon sistemini zorlayarak kalbin daha hızlı çalışmasına neden olur. Bu, özellikle koroner arter hastalığı olanlarda göğüs ağrısını tetikleyebilir" dedi.
Sau, yapay zeka destekli EKG teknolojilerinin sıcak havalarda kalp hastalıklarını erken tespit etmede kritik bir rol oynayabileceğini ekledi:
"Bu teknoloji, insan gözünün fark edemediği detayları yakalayarak riskli durumları önceden belirleyebilir."
Yüksek nem oranları da terin buharlaşmasını zorlaştırarak vücudun soğuma sürecini aksattı.
Harvard T.H. Chan Halk Sağlığı Okulu'ndan Prof. Dr. Joel Schwartz, "Nemli havalarda hissedilen sıcaklık, kalp üzerindeki stresi artırır. Bu durum, kalp yetersizliği veya hipertansiyon hastalarında belirtileri ağırlaştırabilir" uyarısında bulundu.
UZMANLARDAN 8 HAYATİ ÖNERİ
Kardiyoloji uzmanları, yaz aylarında kalp sağlığını korumak için şu önerileri sıraladı:
Bol Su Tüketin, Ancak Dikkatli Olun: Terlemeyle kaybedilen sıvıyı yerine koymak için günde en az 2.5-3 litre su içilmesi öneriliyor. Ancak kalp yetersizliği hastalarının sıvı alımını doktorlarıyla belirlemesi hayati önem taşıyor. Prof. Dr. Joel Schwartz, "Yetersiz sıvı tüketimi, kanın yoğunlaşmasına yol açarak pıhtı oluşumunu ve kalp damar sistemi üzerindeki yükü artırır" diyor.
Günün En Sıcak Saatlerinden Kaçının: Güneşin en yoğun olduğu 11.00-15.00 saatleri arasında dışarı çıkmaktan kaçının. Kardiyoloji Uzmanı Dr. Doğaç Çağlar Gürbüz, "20 derecenin üzerindeki her 1 derece sıcaklık artışı, kalp krizi riskini %2 artırır. Özellikle 65 yaş üstü, kronik hastalığı olanlar, hamileler ve çocuklar çok daha dikkatli olmalı" diyor.
Hafif ve Nefes Alan Kıyafetler Giyin: Pamuklu, açık renkli ve bol kıyafetler, vücudun serin kalmasına yardımcı olur. Şapka ve güneş gözlüğü kullanımı da öneriliyor.
Alkol ve Kafeinden Uzak Durun: Alkol ve kafein, sıvı kaybını artırarak kalbin yükünü ağırlaştırabilir. İstanbul Florence Nightingale Hastanesi'nden Kardiyoloji Uzmanı Dr. Demet Erciyes, "Şekerli içecekler, çay ve kahve susuzluğu artırır. Bu içecekler yerine su tercih edilmelidir" diyor.
Klima Kullanımına Dikkat Edin: Ani sıcak-soğuk geçişleri, kalp damarlarında büzüşmeye neden olabilir. Johns Hopkins Üniversitesi'nden çevre sağlığı uzmanı Dr. Michael Brown, "Klimalar 24-26°C arasında ayarlanmalı ve doğrudan soğuk hava akımına maruz kalınmamalı" önerisinde bulunuyor.
Hafif Egzersizleri Tercih Edin: Sıcak havalarda ağır egzersizlerden kaçınılmalı. Yürüyüş veya hafif tempolu aktiviteler, sabah erken veya akşam serin saatlerde yapılmalı. Dr. Doğaç Çağlar Gürbüz, "Aşırı sıcak havada tempolu yürüyüş ve spor kalbi zorlar, kalp krizine zemin hazırlayabilir" diyor.
İlaç Dozlarını Doktorunuza Danışın: Yaz aylarında idrar söktürücü gibi ilaçların dozları, sıvı kaybı nedeniyle yeniden düzenlenmeli. Kalp hastalarının yaz başında kardiyologlarıyla görüşmesi kritik.
Sıcak Çarpmasına Karşı Tetikte Olun: Sıcak çarpması, vücut ısısının 39°C'ye ulaşmasıyla ciddi bir tehlike oluşturur. Baş dönmesi, bulantı ve bilinç bulanıklığı gibi belirtiler görüldüğünde hemen serin bir ortama geçilmeli ve tıbbi yardım alınmalı.
BİLİMSEL VERİLER NE DİYOR?
Son yıllarda yapılan araştırmalar, sıcaklık artışlarının kalp sağlığı üzerindeki etkilerini net bir şekilde ortaya koydu.
Lancet dergisinde yayımlanan bir çalışma, iklim değişikliğine bağlı ölümlerin %62'sinin kardiyovasküler hastalıklardan kaynaklandığını gösterdi.
Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), gece sıcaklıklarının artmasının özellikle yaşlılar ve kalp hastaları için ciddi risk oluşturduğunu belirtti. WMO, "Gece sıcaklıkları, vücudun dinlenme sürecini bozarak kalp krizi riskini artırabilir" uyarısında bulundu.
Ayrıca, Dr. Arunashis Sau'nun liderlik ettiği bir araştırma, yapay zeka destekli EKG'lerin kalp hastalıklarını önceden tespit edebileceğini gösterdi. Bu teknoloji, sıcak havalarda risk altındaki hastaların erken teşhisine yardımcı olabilir.
BESLENME VE KALP SAĞLIĞ
ıYaz aylarında beslenme, kalp sağlığını desteklemede kritik bir rol oynadı. Harvard Üniversitesi'nden beslenme uzmanı Dr. Walter Willett, "Sebze, meyve ve tam tahıllı gıdalar, kalp dostu bir diyetin temelini oluşturur. Karpuz, salatalık ve yoğurt gibi su içeriği yüksek besinler, sıvı dengesini korumaya yardımcı olur" dedi.
King's College London'dan Dr. Sarah Schenker ise, "Tahin ve pekmez gibi antioksidan açısından zengin besinler, damar esnekliğini artırarak kalp sağlığını destekler" diye ekledi. Ancak, çiğ sebzeler bağışıklığı zayıf hastalarda risk oluşturabilir, bu nedenle dikkatli tüketim önerildi.
Haber: Alper Talha Şimşek / Haber Merkezi