Fatih Erboz / Yeniçağ Özel Haber
Emeklinin hak arama mücadelesi her geçen gün artıyor. Tüm Emekliler sendikası Genel Başkanı Zeynel Abidin Ergen, “Biz emeklilerin daha rahat, insanca yaşam sürebilmeleri için çözüm istiyoruz. Bunun için her fırsatta, parlamento temsilcileriyle, sivil toplum kesimleriyle, bilim insanlarıyla düşüncelerimizi paylaşıyoruz. Aynı şekilde iktidar temsilcileriyle de görüşlerimizi paylaşıyoruz. Emeklilerin refah içinde bir yaşam sürebilmeleri için atılacak adımlar bellidir. Bunlardan bir 5510 Sayılı yasayı değiştirmek. Ayrıca iktidarın bütçe tercihlerinde emeklilere hak ettiği yâri ayırabilmesi. Sosyal devlet olgusu kapsamında bunu gerçekleştirmesi. Büyük şehirlerde ev kiraları 44 bin liraya gelmişken, asgari ücret emeklisinin 14 bin 469 lira alması sosyal yaşamımız açısından ciddi anlamda çelişkili bir durum. Bunun giderilebilmesi için çözüm önerilerimiz var. İktidar yetkilileri, sosyal taraflar, bilim insanları masa etrafında bir araya gelerek çözüm üretebilir. Biz emeklinin insanca yaşam haklarını elde etmesi için hak arama mücadelemizi sürdüreceğiz. Bu kapsamda sevindirici olan diyebileceğim, bir toplumsal duyarlılık oluştu. Bu kapsamda çözüm üretilebilir” dedi.
ADALETLİ PAYLAŞIM KALICI ÇÖZÜMDÜR
Türkiye’de emeklilerin refah içinde yaşamlarını sürdürmeleri için yapılacak değişikliklerin olduğunu kaydeden Ergen, şunları söyledi: “ Bir kere şunun çok iyi bilinmesi gerekiyor, emeklilik bir haktır, bir lütuf değil. Bunu neden söylüyorum, son günlerde böyle bir algı geliştirilmek isteniyor sosyal devlet olgusuyla tamamıyla ters olan bu algının topluma yerleşmemesi gerekiyor. Toplumsal duyarlılık son günlerde arttığı için bu algının yerleşeceğini de sanmıyorum. Öte yandan iktidarın emekliler söz konusu olduğunda bütçede para yok, bütçe yetmiyor gibi söylemlerini de kabul etmemiz mümkün değildir. Bunun temel nedeni bütçe tercihlerinizi gözden geçirmeniz gerekiyor. Türkiye’de tüm kamuoyu biliyor ki iktidarın tercihleri sosyal devlet olgusu ekseninde değil. Bunun yerine sermayeyi ön plana çıkaran bir anlayışın olduğunu görmekteyiz. Bütçe tercihinizi emekli ve insan olgusu üzerinden şekillendirirseniz o zaman bir sorun olacağını sanmıyorum. Her şeyden önce tüm toplumların huzurunu sağlayacak, bireyin insanca yaşam sürmesinin temel koşullarından biri olan adaletli paylaşım olgusunun hayata geçirilmesi gerekiyor.”
EMEKLİ İÇİN VERİLER ORTADA
Türkiye’deki ve Avrupa’daki emeklilere ilişkin verilerin ortada olduğunu belirten Ergen, “ Emeklilerin durumuna ilişkin veriler ortada. Emeklilere Gayrısafi Milli Hasıla’dan ayrılan pay Türkiye’de yüzde 4.3 ile 4.4 oranında değişirken, Avrupa’da yüzde 10, dünya ortalaması ise yüzde 8. Burada terslik yaratan olgu sosyal devlet payının bütçe içindeki düşüşü. Özellikle 1990’lı yılların ortalarında Dünya Bankası’nın tavsiye kararının Türkiye’de iktidarlar tarafından hayata geçirilmesi emeklinin durumunu çok kötü etkiledi. Dünya Bankasının bu tavsiye kararında emeklilik maaşı bağlama oranlarının düşürülmesi ve emekliye bütçede ayrılan payın buna paralel olarak azaltılması yönünde oldu. Bundan önce enflasyon artı refah payı bir araya getirilince yüzde 30 artış sağlanabiliyordu. Bundan sonra ise bu pay düştükçe düştü. Aynı şekilde emeklilik maaşı bağlama oranlarının da düşmesi nedeniyle emekli bugün içinde bulunduğu bir kısır döngüye düştü diyebiliriz” diye konuştu.
MAAŞ BAĞLAMA ORANLARI BÜYÜK SORUN
Dünya Bankası tavsiye kararının ardından 5510 sayılı yasanın da emeklileri olumsuz etkilediğine dikkat çeken Ergen, sözlerini şöyle sürdürdü: “ 1999 yılında çıkarılan bu yasayla emekli maaşı bağlama oranı 5 puan düştü. 2000-2008 ve 2008 sonrasında oranlar iyice düştü. Dolayasıyla emeklilik maaşları neredeyse adından bahsedilemeyecek hale geldi. Emekli maaşlarına hazine yardımı yapmak zorunda kaldı içinden geçtiğimiz süreçte devlet. Emeklilikte yaşa takılanlar emekli oldu ama en fazla maaş alan 10 bin lira alıyordu. Daha sonra gelen toplumsal tepkiler üzerine hazine katkısı gündeme geldi. Bu katkının gündeme gelmesinde sendika olarak çok uğraştık. Bunun da nedeni gerçekten emekli maaşları çok düşüktü. Emeklilikte yaşa takılanların emeklilikleri bütçeye hiçbir yük getirmedi bunun da nedeni emekliden alıp emekliye verdiler. Bütçeyi incelediğinizde bunu görürsünüz. Dolayasıyla emekliler bütçeye bir yük gibi algılanmamalı.”
YAMAN ÇELİŞKİ: 44 BİN LİRA KİRA 14 BİN LİRA MAAŞ
İktidarın emekliye bakışının değişmesi gerektiğini belirten Ergen, “ Emeklinin hakkını vermek isterseniz verirsiniz. Bu iktidarın yapacağı bütçe tercihiyle ilgili. Ancak öyle bir anlayış sergiliyor ki iktidar 2008 yılından önce emeklilere çok bonkör davranıldı anlayışı hakim. Böyle bir anlayış kabul edilemez. Eğer bu anlayış ile yola devam edilirse elbette emeklinin durumu refah içinde olmayacaktır. 5510 sayılı yasanın mutlaka değişmesi gerekir. Bunun için bizim çözüm önerilerimiz var. Bunlardan biri bugün vasıfsız olarak nitelendirebileceğimiz bir devlet memurunun maaşı, yani en düşük devlet memurunun maaşı 41 bin 90 lira. Buradan hareketle bir baz oluşturalım. Elbette vasıflara artan çalışanın maaşı yüksek olabilir. Ancak bu bir bazdır ve temel kabul edilebilir. Bugün büyükşehirlerde kira 44 bin liraya dayandı. 14 bin 469 lira alan bir asgari ücret emeklisi nasıl geçinecek? Ne yiyecek, ne içecek, diğer masrafları söylemeye gerek yok. Bu nokta çözüm için bir çıkış noktasıdır. Ancak siz iktidar olarak kaynak paylaşım tercihinizi farklı kullanmak isterseniz o zaman bütçe kaynaklarını çalışana, emekliye değil de sermayeye daha çok verirseniz, çözüme ulaşamayız. Bugün OYAK için kamuoyunda yaşanan tartışmalar ortada, işsizlik fonunu iktidar tarafından nasıl değerlendirildiği ortada. Bu anlayışla emekliye, emekçiye çözüm zor bulunur” ifadelerini kullandı.
Kaynak: Haber Merkezi
