Yeni İhracat Sınırlamaları ile Teknoloji Savaşı Tırmanıyor
ABD, Çin'in yapay zekâ ve askeri teknolojilerdeki ilerlemesini sınırlamak amacıyla yeni bir hamleye daha imza attı. Biden yönetimi, Çin’e yönelik yarı iletken sektöründeki ihracatları ciddi şekilde kısıtlayacak düzenlemeler getirdi. Yeni kararla birlikte 140 Çinli şirketin ABD’den yarı iletken tedarik etmesi yasaklanıyor. Bu karar, iki süper güç arasındaki teknoloji savaşının en belirgin adımlarından biri olarak değerlendiriliyor.
Yarı iletkenler, yapay zekâ uygulamalarından ileri askeri sistemlere kadar birçok teknolojinin temel bileşenlerini oluşturuyor. Washington, Çin’in bu alandaki ilerlemesinin ulusal güvenlik için bir tehdit oluşturduğunu öne sürerek, 2023 yılında başlattığı sınırlama politikalarını 2024 yılında daha da genişletti.
Bu adım, özellikle yapay zekâ çipleri ve ileri düzey işlemcilerde kullanılan malzemelerin Çin’e erişimini kesmeyi hedefliyor. Analistler, Çin'in kendi yarı iletken ekosistemini geliştirmeye çalışsa da bu kısıtlamaların ülkenin teknoloji sektörüne büyük zarar vereceğini belirtiyor.
Karar kapsamında, Çin'in önde gelen teknoloji devlerinden başlayarak çok sayıda şirket kara listeye alındı. Bu şirketler arasında Huawei, SMIC (Semiconductor Manufacturing International Corporation) gibi önemli isimler bulunuyor. ABD yönetimi, bu şirketlerin yapay zekâ ve askeri uygulamalarda kullanılabilecek teknoloji geliştirdiğini iddia ediyor.
ABD Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, bu şirketlerin, Amerika’dan tedarik ettikleri teknolojileri Çin’in askeri ve gözetim programlarında kullandığına dair endişelerin arttığı belirtildi.
Pekin, ABD'nin kararına sert tepki gösterdi. Çin Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, bu tür adımların serbest ticaret ilkelerine ve küresel ekonomik iş birliğine zarar verdiği vurgulandı. Çin hükümeti, bu hamlenin karşılıksız kalmayacağını ve gerekirse kendi yaptırımlarını uygulamaya koyacağını duyurdu.
ABD, bu yaptırımların etkisini artırmak için müttefiklerini de devreye sokmayı hedefliyor. Japonya, Hollanda ve Güney Kore gibi ülkelerden benzer kısıtlamalar uygulamalarını talep eden Washington, Çin’in yarı iletken tedarik zincirini küresel ölçekte daraltmayı amaçlıyor.
Bu süreçte, özellikle Hollanda merkezli ASML ve Japonya’nın Nikon gibi şirketlerinin Çin’e ileri düzey çip üretim ekipmanı satışı konusunda baskı altına alınması dikkat çekiyor.
ABD’nin aldığı karar, teknoloji sektöründe büyük dalgalanmalara yol açtı. Özellikle ABD merkezli Nvidia ve AMD gibi çip üreticileri, Çin pazarını kaybetme riskine karşı endişe duyuyor. Ancak analistler, bu şirketlerin uzun vadede daha güvenli pazarlar bulabileceğini ifade ediyor.
Siyaset bilimci Dr. Emily Collins, bu kısıtlamaların kısa vadede Çin’in yapay zekâ ve askeri teknolojilerdeki ilerlemesini yavaşlatacağını belirtti. Ancak Collins, "Çin, kendi teknolojik bağımsızlığını geliştirme çabalarını artıracaktır. Uzun vadede bu savaş, teknoloji yarışını daha da kızıştırabilir" dedi.
Öte yandan, ekonomi uzmanı Li Zhang, bu kararların küresel tedarik zincirini bozacağını ve tüm dünyada yarı iletken fiyatlarının artmasına neden olabileceğini ifade etti.
ABD’nin yeni ihracat kısıtlamaları, Çin ile olan rekabetinde bir dönüm noktası olarak görülüyor. Bu adım, yalnızca iki ülke arasındaki ticaret ilişkilerini değil, aynı zamanda küresel teknoloji ekosistemini de yeniden şekillendirme potansiyeline sahip. İlerleyen süreçte, iki ülkenin atacağı karşılıklı adımlar, yalnızca teknoloji sektörünü değil, uluslararası politikayı da yakından etkileyecek.
Kaynak: Girişim Port / Haber: Metin KURT /Haber Merkezi
