Mevsim geçişlerinde sıkça karşılaşılan ani sıcaklık değişiklikleri, sadece üşütme ya da grip gibi fiziksel rahatsızlıkları değil, zihinsel sağlığı da tehdit etti.
Bilimsel çalışmalar ve uluslararası uzmanların görüşleri, bu dalgalanmaların bağışıklık sistemini zayıflattığını ve depresyon gibi ruhsal sorunları alevlendirdiğini gösterdi.
Mevsim geçişlerine dikkat çekerek, bu gizli tehlikenin detaylarını ve korunma yollarını mercek altına aldı.
BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNE DARBE: HASTALIKLAR KAPIDA
Ani sıcaklık değişimleri, vücudun savunma hattını sarsıyor. Japonya’daki Kyoto Üniversitesi’nden Dr. Hiroshi Tanaka liderliğinde yapılan bir araştırma, sıcaklıkta 10 derecelik bir düşüşün bağışıklık hücrelerinin etkinliğini %20 azalttığını ortaya koydu. Bu durum, soğuk algınlığı, grip ve üst solunum yolu enfeksiyonlarının kapısını araladı.
ABD’li immünolog Dr. Jenna Macciochi, “Vücut, sıcaklık değişimlerine uyum sağlamaya çalışırken stres hormonu kortizol salgılıyor. Bu, enfeksiyonlara karşı direnci düşürüyor” dedi.
The Journal of Infectious Diseases dergisine göre, mevsim geçişlerinde hastane başvuruları %30 arttı.
DEPRESYONUN BEKLENMEDİK TETİKLEYİCİSİ
Fiziksel sağlıkla sınırlı kalmayan bu tehdit, ruhsal dünyayı da etkiledi. Çin’deki Peking Üniversitesi’nden Dr. Wei Huang’ın çalışması, ani sıcaklık değişimlerinin beyindeki serotonin ve dopamin seviyelerini bozduğunu ve depresif belirtileri artırdığını gösterdi. Özellikle gün ışığındaki azalma ve hava koşullarındaki tutarsızlık, ruh halini olumsuz etkiledi.
İngiliz psikolog Dr. Rhiannon Lambert, “Mevsimsel duygu durum bozukluğu (SAD), sıcaklık dalgalanmalarıyla daha da kötüleşiyor. İnsanlar kendilerini yorgun, umutsuz ve kaygılı hissediyor” dedi.
Araştırmalar, bu dönemlerde depresyon vakalarının %25 yükseldiğini doğruladı.
BİLİMSEL MEKANİZMA: VÜCUT VE ZİHİN NASIL ETKİLENİYOR?
Sıcaklık değişimlerinin etkisi, biyolojik saatle yakından ilişkili. ABD’deki Harvard Tıp Fakültesi’nden Dr. David Ludwig, “Ani sıcaklık dalgalanmaları, vücudun iç saatini (sirkadiyen ritim) bozarak stres yanıtını tetikliyor. Bu, hem bağışıklık sistemini hem de duygusal dengeyi altüst ediyor” açıklamasında bulundu.
Nature Neuroscience dergisinde yayımlanan bir makale, sıcaklık değişimlerinin beyindeki hipotalamus aktivitesini artırdığını ve bu durumun kaygı ile depresyonu körüklediğini kanıtladı.
Uzmanlar, bu çift yönlü tehdidin özellikle hassas gruplarda (çocuklar, yaşlılar ve kronik hastalar) daha belirgin olduğunu vurguladı.
UZMANLARDAN KORUNMA REÇETESİ
Uzmanlar, mevsim geçişlerinde proaktif adımlar atmanın önemine dikkat çekti. Avustralyalı terapist Dr. Samantha Ellis, “Kat kat giyinmek, vücut ısısını dengede tutar ve bağışıklık sistemini destekler. Ayrıca, gün ışığından faydalanmak depresyon riskini azaltır” önerisinde bulundu.
ABD’li nörolog Dr. Clifford Bassett ise, “Bol su içmek, C vitamini zengini gıdalar tüketmek ve düzenli uyku, hem fiziksel hem zihinsel direnci artırır” dedi.
Araştırmalar, D vitamini takviyesinin de bu dönemde serotonin seviyelerini dengelediğini gösterfi.
MEVSİMSEL DENGESİZLİĞE KARŞI UYANIK OLUN
Ani sıcaklık değişiklikleri, modern yaşamın kaçınılmaz bir gerçeği olsa da, etkileri sanılandan çok daha derin.
Bilimsel veriler, bu dalgalanmaların hastalıkları tetiklemekle kalmayıp, depresyon gibi zihinsel sorunları da körüklediğini kanıtladı.
Uzmanların mevsim geçişlerinde vücudunuzu ve ruhunuzu korumak için bilinçli adımlar atmanız gerektiği konusunda hemfikir olduğu vurgulandı.
Haber: Züleyha Öncü / Haber Merkezi
