Domates, çoğu sofranın vazgeçilmezi olsa da, bilim dünyası ve uzmanlar bu popüler sebzenin bilinmeyen yönlerine ışık tutttu.
Yapılan son araştırmalar, özellikle çiğ domatesin, sanılanın aksine bazı durumlarda sağlığı tehdit eden bileşenler barındırabileceğini ortaya koydu.
Domates ailesinin bir üyesi olan solanin ve lektin içeriği, uzmanları bu konuda uyarmaya sevk etti.
Domates, patates ve patlıcan gibi bitkilerle aynı aileden, yani Solanaceae familyasından geldi. Bu familyanın üyeleri, doğal bir savunma mekanizması olarak solanin adı verilen bir glikoalkaloid üretti.
Yeşil domateslerde daha yüksek seviyelerde bulunan solanin, olgunlaşma süreciyle azalıyor ancak tamamen yok olmadı.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), yüksek dozda solanin alımının mide bulantısı, kusma, baş ağrısı ve ishal gibi belirtilere yol açabileceğini belirtti. Ancak asıl endişe, düşük dozda bile olsa uzun vadeli etkilerle ilgili.
Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden beslenme uzmanı Dr. Frank Hu, özellikle hassas bağırsak sendromu (IBS) veya romatoid artrit gibi otoimmün hastalıkları olan bireylerde domates tüketiminin dikkatli yapılması gerektiğini vurguladı.
Dr. Hu'ya göre, domatesin kabuğunda ve çekirdeklerinde yoğunlaşan lektinler, bağırsak duvarına zarar vererek “sızdıran bağırsak” sendromuna neden olabiliyor. Bu durum, sindirilmeyen partiküllerin kan dolaşımına karışmasına ve vücutta iltihap seviyesinin yükselmesine yol açtı.
Londra merkezli King's College Hastanesi’nden gastroenterolog Dr. Andrew Weil ise, domatesi pişirmenin bu zararlı bileşenlerin etkisini önemli ölçüde azalttığını belirtti.
Pişirme süreci, hem lektinleri parçalıyor hem de domatesin içerdiği antioksidan likopenin biyoyararlılığını artırdı. Bu nedenle, uzmanlar çiğ domates yerine, salça, domates sosu veya pişmiş domates tüketimini önerdi.
Tüm bu bilimsel veriler ve uzman görüşleri, domatesi tamamen sofralardan çıkarmak yerine, tüketim şeklimizi gözden geçirmemiz gerektiğini gösterdi. Özellikle kronik rahatsızlıkları olan veya hassas sindirim sistemine sahip bireyler için, çiğ domates yerine pişmiş domates ürünlerini tercih etmek, sağlığımızı korumak adına önemli bir adım olabilir.
Haber: Hava Arabacılar / Haber Merkezi
