KÜLTÜREL MİRAS GELECEĞİN ANAHTARIDIR
Rektör Arıbaş: Kültürel mirasın korunması sürdürülebilir kalkınma için stratejik bir gerekliliktir
Aksaray Üniversitesi (ASÜ) Rektörü Prof. Dr. Alpay Arıbaş, Özbekistan’ın Urgenç şehrinde düzenlenen 4. Uluslararası İpek Yolu ve Ötesi Kongresi’nde (SIRCON 2025) yaptığı konuşmada, “Kültürel mirasın korunması ve geliştirilmesi, sürdürülebilir kalkınmanın sosyal ve kültürel boyutlarının sağlamlaştırılması açısından stratejik bir gerekliliktir” dedi.
Bu yıl “Sürdürülebilir Yeşil Ekonomi, Bölgesel Kalkınma, Eğitim ve Kültürel Miras” temasıyla gerçekleştirilen kongre, 6-10 Ekim 2025 tarihleri arasında Urgenç Üniversitesi ev sahipliğinde yapıldı. Türkiye ve Özbekistan başta olmak üzere farklı ülkelerden çok sayıda rektör, akademisyen ve araştırmacının katıldığı bilimsel organizasyonda, tarihsel bağlamda kültürel mirasın korunması ve modern dünyanın sürdürülebilir kalkınma anlayışına katkısı tartışıldı.
Kongrenin açılışında konuşan Rektör Arıbaş, İpek Yolu’nun tarih boyunca sadece ticaret yolları değil; kültürlerin, fikirlerin, bilginin ve insani değerlerin de dolaşım alanı olduğunu vurguladı. “İpek Yolu, geçmişte olduğu gibi bugün de sadece ürünlerin değil; bilginin, insan kaynağının ve ortak ideallerin hareket ettiği bir ağdır” diyen Arıbaş, bu çok katmanlı yapının günümüzün küresel sorunlarına disiplinlerarası çözümler üretmek açısından büyük önem taşıdığını ifade etti.
Teknolojinin iklim krizinin çözümünde önemli bir araç olduğuna değinen Rektör Arıbaş, “Teknoloji elbette önemli, ancak tek başına yeterli değildir. Gerçek sürdürülebilirlik; tarihsel hafızanın, kültürel mirasın ve yerel bilgeliklerin uyum içinde olmasıyla mümkündür. İpek Yolu’nun çok kültürlü yapısı, çevresel etiğin evrensel değerlerle yerel uygulamaların birleştiği noktada anlam bulduğunu göstermektedir. Bu sentez, yeşil ekonominin sürdürülebilirliğinin temel anahtarıdır” ifadelerini kullandı.
Rektör Arıbaş, konuşmasının bir diğer bölümünde ise kalkınmanın sadece ekonomik göstergelerle ölçülemeyeceğini belirterek, “Kalıcı kalkınma, sosyal adaletin sağlandığı, kültürel zenginliğin korunduğu ve eğitimde fırsat eşitliğinin tesis edildiği bir yapı ile mümkündür” dedi.
Eğitimin kalkınmanın temel unsuru olduğunu vurgulayan Arıbaş, “Yükseköğretim kurumları artık sadece bilgi üreten değil; aynı zamanda evrensel bilgi birikimini yerel özgünlükle harmanlayarak toplumun dönüşümüne öncülük eden kurumlar olmak zorundadır. Bu anlayış, hem kültürel mirasın korunmasını hem de sürdürülebilir kalkınma hedeflerinin hayata geçmesini sağlayacaktır” diye konuştu.
Konuşmasının son bölümünde Özbekistan halkının misafirperverliğine özel bir teşekkür yönelten Rektör Arıbaş, “Bizleri içtenlikle ağırlayan, her anında dostluk ve kardeşlik duygusunu hissettiren Özbekistan halkına en derin şükranlarımı sunuyorum. ‘Mihman atandan uludur’ diyen bir milletin sofrasında bulunmak, yalnızca bir misafirlik değil; bir kültürle, bir gönülle, bir medeniyetle buluşmaktır. Misafiri baş tacı eden bu incelikli irfan, Türk dünyasının ortak ruhunu bir kez daha gönlümüze nakşetmiştir” ifadelerini kullandı.
Rektör Arıbaş, kongrenin düzenlenmesinde emeği geçen başta Prof. Dr. Birol Mercan olmak üzere tüm akademisyen ve paydaşlara teşekkür ederek sözlerini tamamladı.
Prof. Dr. Arıbaş, konuşmasında kültürel mirasın korunmasının yalnızca geçmişe saygının bir ifadesi değil, aynı zamanda geleceğe dair sürdürülebilir ve kapsayıcı bir kalkınma vizyonunun da temel taşı olduğunu belirterek şu değerlendirmede bulundu:
“21. yüzyılın en büyük meydan okuması, bilginin tarihsel ve kültürel bağlamlarda anlamlandırılmasını sağlayacak, dönüştürücü ve yaratıcı bireyler yetiştirmektir. Eğitim, kuşaklar boyunca aktarılan kültürel mirasın yaşatılmasıyla bu işlevini tamamlar. Dolayısıyla kültürel mirasın korunması, sadece tarihsel bir sorumluluk değil; aynı zamanda gelecek nesillerin kimlik ve değer dünyasını inşa eden stratejik bir gerekliliktir.”
Kongre kapsamında gerçekleştirilen oturumlarda, sürdürülebilir kalkınma politikalarından yeşil ekonomi uygulamalarına, eğitimde kültürel miras bilincinin artırılmasından bölgesel kalkınma stratejilerine kadar pek çok konu ele alındı.
Haber Merkezi
