Antibiyotik direnci, modern tıbbın en büyük başarı hikayelerinden birini tehdit eden bir kabus olarak yükseldi. Bir zamanlar mucize ilaçlar olarak görülen antibiyotikler, yanlış ve aşırı kullanım nedeniyle etkisini yitirdi. Bilimsel araştırmalar, bu sorunun yalnızca bugünü değil, insanlığın geleceğini de tehlikeye attığını ortaya koydu.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), antibiyotik direncini 21. yüzyılın en kritik halk sağlığı tehditlerinden biri olarak nitelendiriyor ve acil önlem çağrısında bulundu.
BİR "SÜPER BAKTERİ" KABUSU
Antibiyotik direnci, bakterilerin antibiyotiklere karşı savunma mekanizmaları geliştirerek tedaviye yanıt vermemesi anlamına geldi. Bu durum, basit enfeksiyonların bile tedavi edilemez hale gelmesine yol açabilir.
Örneğin, zatürre, yara enfeksiyonları veya tüberküloz gibi hastalıklar, dirençli bakteriler nedeniyle ölümcül birer tehdide dönüşebilir.
DSÖ’nün verilerine göre, dünya genelinde 1,27 milyon ölüm doğrudan, 5 milyona yakın ölüm ise dolaylı olarak antimikrobiyal dirençli enfeksiyonlarla ilişkilendirildi.
Washington Üniversitesi Sağlık Metrikleri ve Değerlendirme Enstitüsü’nden Prof. Dr. Chris Murray, The Lancet’te yayımlanan bir araştırmada, “Antibiyotik direnci kaynaklı ölümlerin 2050’ye kadar 10 milyona ulaşabileceği tahmin ediliyordu. Ancak bu rakama beklenenden çok daha hızlı yaklaşıyoruz” diyerek alarm zillerini çaldı.
Özellikle düşük ve orta gelirli ülkelerde, bu dirençli bakterilerin yayılma hızı korkutucu boyutlara ulaştı.
DİRENCİN KÖKENİ: İNSAN HATALARI VE ÇEVRESEL FAKTÖRLER
Antibiyotik direncinin temel nedeni, uygunsuz ve aşırı antibiyotik kullanımı. Türkiye, OECD ülkeleri arasında antibiyotik tüketiminde ilk sırada yer alıyor; her üç-dört reçeteden birinde antibiyotik bulundu.
Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre, reçetelerin yaklaşık yarısında antibiyotik yazılıyor ve bunların yarısı gereksiz ya da yanlış kullanıldı.
York Üniversitesi’nin 72 ülkede gerçekleştirdiği bir çalışma, nehirlerin %65’inde tehlikeli seviyelerde antibiyotik kirliliği tespit etti.
Kaynak: Haber Merkezi
