Yaz mevsiminin bunaltıcı sıcakları Türkiye’yi etkisi altına alırken, uzmanlar özellikle yaşlı bireyleri dehidrasyon (sıvı kaybı) tehlikesine karşı uyardı.
Yüksek sıcaklıklar ve nem, yaşlıların vücutlarının ısı düzenleme mekanizmalarını zorlarken, susuzluk ciddi sağlık risklerini beraberinde getirdi.
Bilimsel araştırmalar ve uluslararası uzman görüşleri, yaşlıların bu dönemde bol su tüketiminin hayati önem taşıdığını vurguladı.
İşte yaz sıcaklarında yaşlıları tehdit eden tehlikeler ve alınması gereken önlemler…
Yaz aylarında artan sıcaklıklar, vücudun terleme yoluyla su ve elektrolit kaybetmesine neden oldu. Yaşlı bireylerde bu kayıp, ciddi komplikasyonlara yol açabiliyor.
Uzmanlar, yaşlıların susama hissinin zayıfladığını ve bu nedenle yeterli sıvı almadıklarını belirtti:
“Yaş ilerledikçe ter bezlerinin aktivitesi azalır ve hipotalamusun ısı kontrolü yavaşlar. Bu da yaşlıları sıcak çarpması ve dehidrasyona karşı daha savunmasız hale getiriyor.”
Uluslararası alanda yapılan araştırmalar da bu görüşü destekledi. Environmental Health Perspectives dergisinde yayımlanan bir çalışma, 35°C üzerindeki sıcaklıklarda kan viskozitesinin artarak damar tıkanıklığı riskini yükselttiğini gösterdi. Özellikle 65 yaş üstü bireylerde, sıcaklık her 1°C yükseldiğinde kardiyovasküler ölüm riski %2 artırdı.
Güney Kaliforniya Üniversitesi’nden gerontoloji uzmanı Prof. Dr. Jennifer Ailshire ise aşırı sıcakların biyolojik yaşlanmayı hızlandırabileceğini vurguladı:
“Yaşlı yetişkinler, terleme yoluyla cildi serinletme yeteneğini kaybediyor. Nemli koşullarda bu durum daha da kötüleşiyor.”
DEHİDRASYONUN BELİRTİLERİ VE RİSKLERİ
Dehidrasyon, yaşlılarda yorgunluk, baş dönmesi, konsantrasyon bozukluğu, ağız kuruluğu ve koyu renk idrar gibi belirtilerle kendini gösterdi. Daha ciddi durumlarda ise sıcak çarpması, bilinç bulanıklığı ve hatta koma gibi hayati riskler ortaya çıkabildi.
Harvard T.H. Chan Halk Sağlığı Okulu’ndan Dr. Lilian Cheung, “Yaşlılar, terlemeyle sadece su değil, sodyum ve potasyum gibi elektrolitleri de kaybeder. Bu kaybı telafi etmek için su tüketimi kritik önem taşıyor” dedi.
The Lancet dergisinde yayımlanan bir araştırma, iklim değişikliğine bağlı ölümlerin %50’sinin kardiyovasküler hastalıklardan kaynaklandığını ortaya koydu.
Yaşlılarda sıcak çarpmasının ölümcül sonuçlara yol açabileceği uyarısında bulunan Dünya Sağlık Örgütü (WHO), özellikle kronik hastalığı olan bireylerin risk altında olduğunu belirtti.
UZMANLARDAN HAYAT KURTARAN ÖNERİLER
Uzmanlar, yaşlıların yaz aylarında sağlıklı kalabilmeleri için bir dizi önlem önerdi:
Bol Sıvı Tüketin: Beslenme uzmanı Dr. David Katz, yetişkin bir bireyin günlük sıvı ihtiyacının %80’inin saf sudan karşılanması gerektiğini söyledi. Yaşlılar için bu miktar, kilo, yaş ve sağlık durumuna bağlı olarak 2-2,5 litre arasında değişiyor. Limon veya nane ile tatlandırılmış su, hem ferahlatıcı hem de içimi kolay bir seçenek.
Doğru Beslenin: Karpuz, salatalık ve yoğurt gibi su oranı yüksek gıdalar, sıvı ihtiyacını karşılamada etkili.
Avustralyalı beslenme uzmanı Dr. Joanna McMillan, yüksek glisemik indeksli gıdalardan uzak durulmasını önerdi:
“Fast food ve şekerli içecekler, iltihaplanmayı artırarak sinir sistemini olumsuz etkiliyor.”
Serin Ortamlarda Kalın: Öğle saatlerinde (10.00-16.00) dışarı çıkmaktan kaçınılmalı. Klimanın 24-26°C arasında ayarlanması ve ani sıcak-soğuk geçişlerinden kaçınılması önerildi.
Johns Hopkins Üniversitesi’nden Dr. Michael Brown, “Doğrudan soğuk hava akımına maruz kalmak, kalp damarlarında büzüşmeye neden olabilir” dedi.
Hafif Kıyafetler Giyin: Açık renkli, pamuklu ve bol kıyafetler, vücudun hava almasını sağlayarak serin kalmaya yardımcı oluyor.
İlaç Dozlarına Dikkat: İdrar söktürücü veya antihipertansif ilaç kullanan yaşlılar, sıcak havalarda doz ayarlaması için doktorlarına danışmalı. Münih Üniversitesi Hastanesi’nin raporuna göre, bazı ilaçlar dehidrasyon riskini artırabildi.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE YAŞLI SAĞLIĞI
Uzmanlar, iklim değişikliğinin sıcaklık artışlarını daha sık ve yoğun hale getirdiğine dikkat çekti.
Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), 2024’ün sanayi öncesi seviyenin 1,6°C üzerinde kaydedilen en sıcak yıl olduğunu belirtti. Bu durum, yaşlı nüfus için sağlık risklerini artırdı.
Prof. Dr. Ailshire, “Kentsel yeşil alanların artırılması ve kamu altyapısının ısıya dayanıklı tasarlanması gibi stratejiler, yaşlıları korumada etkili olabilir” önerisinde bulundu.
SUSUZ KALMAYIN, HAYATTA KALIN!
Yaz sıcakları, yaşlılar için sadece bir rahatsızlık değil, aynı zamanda ciddi bir sağlık tehdidi. Uzmanlar, susuzluğun hafife alınmaması gerektiğini ve basit önlemlerle bu risklerin azaltılabileceğini vurguluyor.
Uzmanlar, “Düzenli su tüketimi ve serin ortamlarda kalmak, yaşlıların yaz aylarını güvenli geçirmesini sağlayabilir” dedi.
Yaşlı bireylerin yakınları da bu dönemde daha dikkatli olmalı ve sevdiklerinin sıvı alımını takip etmesi önerildi.
Haber: Burhan Şahin / Haber Merkezi
