"Emekli Maaşları Hangi Kriterlere Göre Belirlenir?"
Türk Sağlık-Sen Aksaray Şube Başkanı Taner Kara, emekli maaşlarının belirlenmesine ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. Kara, devlet memurlarının emeklilik sürecinde iki farklı kanuna tabi olduklarını belirtti: 5434 sayılı TC Emekli Sandığı Kanunu ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu. Bu iki kanun çerçevesinde emekli maaşlarının belirlenmesinde dikkate alınan faktörlere değinen Kara, özellikle 5510 sayılı kanuna tabi çalışanlar için yaşanan sorunları dile getirdi.
Taner Kara, 01.10.2008 tarihinden önce memuriyet hayatına başlayan kamu görevlilerinin 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu’na tabi olduğunu belirtti. Bu kapsamda emekli aylıklarının; gösterge aylığı, ek gösterge aylığı, taban aylığı, kıdem aylığı ve zam ve tazminat karşılığı aylık gibi beş temel unsur üzerinden hesaplandığını ifade etti. Kara, bu unsurların, iştirakçinin derece ve kademesi, kıdemi ve çalışma süresi dikkate alınarak en yüksek devlet memuru maaşı üzerinden tespit edildiğini söyledi.
Bu sisteme tabi çalışanlar için emekli maaşı hesaplamasında herhangi bir değişiklik yapılmadığını vurgulayan Kara, 25 yıllık hizmet süresi için maaşın %75'i, her fazla yıl için ise %1 fazlasının uygulandığını belirtti.
01.10.2008 tarihinden sonra memuriyet hayatına başlayan kamu görevlilerinin 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na tabi olduğunu aktaran Kara, bu kapsamda emekli maaşlarının ilgili kanunun 29. maddesiyle belirlendiğini ifade etti. Emekli maaşı hesaplamasının ortalama aylık kazanç ve aylık bağlama oranı gibi unsurlara dayandığını belirtti. Sigortalının prime esas kazançlarının güncellenerek ortalama aylık kazanç üzerinden hesaplandığını vurgulayan Kara, emekli maaşlarının bağlanmasında her 360 gün için %2 oranının uygulandığını söyledi.
Kara, sözleşmeli personelin emeklilik durumuna da değinerek, 2006 yılında 4/B maddesi kapsamında istihdam edilen sağlık çalışanlarının 2011 yılında kadroya geçirildiğini hatırlattı. Bu personelin 5434 sayılı kanuna göre tam anlamıyla emekli keseneklerinin yapılamadığını, bu nedenle 5510 sayılı kanuna tabi olduklarını belirtti.
2024 veya 2025 yılında emekli olmayı düşünenler için de değerlendirmelerde bulunan Kara, emekli maaşlarının güncelleme katsayıları ve enflasyon oranlarına göre değişkenlik gösterdiğini söyledi. 2024 yılına ait güncelleme katsayısının 2023 yılına göre daha yüksek olacağını vurgulayan Kara, bu nedenle 2024 yılında emekli olmanın daha avantajlı olduğunu ifade etti. 2025 yılında emekli olmayı düşünenlerin ise uzun vadede çalışmaya devam etmeleri halinde sorun yaşamayacaklarını belirtti.
Taner Kara, 5510 sayılı kanunla 5434 sayılı kanun arasında emekli maaşı bağlama oranlarında ciddi farklar olduğunu ve bu durumun sistemsel bir sorun yarattığını belirterek, ilgili kanunda yeni bir düzenleme yapılması gerektiğini söyledi. Kara, Türk Sağlık-Sen olarak bu konuda konfederasyonun çalışmalarının sürdüğünü ifade etti.
Sonuç olarak Kara, emekli maaşlarının belirlenmesinde kanunlar arasındaki farkların ciddi sorunlara yol açtığını ve bu konuda yapılacak düzenlemelerin kaçınılmaz olduğunu vurguladı.
Haber: Metin KURT / Haber Merkezi
