Metin KURT


Aksaray'ın Meşhur Yemekleri ve Yapılışları

Gelenekten Geleceğe Bir Lezzet Yolculuğu


Anadolu'nun en kadim şehirlerinden biri olan Aksaray, sadece tarihî dokusuyla değil, aynı zamanda zengin mutfak kültürüyle de dikkat çeker. Selçuklu'dan Osmanlı'ya, farklı medeniyetlerin izlerini taşıyan bu şehir, geleneksel yemekleriyle misafirlerini büyüler. İşte Aksaray'ın meşhur yemekleri ve yapılışları…

1. Tandırda Çömlek Paça

Aksaray'ın sofralarını süsleyen en özel lezzetlerden biri olan çömlek paça, kuzunun ayak kısmından yapılan bir yemektir. Uzun saatler tandırda pişirilerek elde edilen bu yemek, lezzetini doğal pişirme yönteminden alır.

Malzemeler:

  • 4 adet kuzu ayağı
  • 1 baş sarımsak
  • 1 çay bardağı sirke
  • Tuz, karabiber, kırmızı biber

Yapılışı:

  1. Kuzu ayakları güzelce temizlenip yıkanır.
  2. Büyük bir çömlek içine alınarak üzerine sarımsak, sirke ve baharatlar eklenir.
  3. Tandırda yaklaşık 6-8 saat pişirilir. Uzun süreli pişirme, kemiğin özünü yemeğe geçirir.
  4. Servis sırasında yanında Aksaray'ın özel köy ekmeği sunulur.

2. Aksaray Dolması (Kuzu Etli)

Aksaray mutfağında dolma, kuzu etinin ve özel baharatların harmanlandığı eşsiz bir tarife sahiptir.

Malzemeler:

  • 1 kg kuzu eti (ince kıyılmış)
  • 2 su bardağı pirinç
  • Asma yaprağı
  • Soğan, domates salçası, tuz, karabiber, nane

Yapılışı:

  1. Pirinç, kıyılmış kuzu eti, rendelenmiş soğan, salça ve baharatlarla harmanlanır.
  2. Karışım, asma yapraklarına sarılarak tencereye dizilir.
  3. Üzerine bir tabak yerleştirilip su eklenir, kısık ateşte yaklaşık 1,5 saat pişirilir.
  4. Yanında yoğurtla servis edilir.

3. Mantarlı Bulgur Pilavı

Aksaray çevresindeki Hasan Dağı'nın eteklerinden toplanan doğal mantarlarla hazırlanan bu pilav, doğallığın lezzetle buluştuğu bir yemektir.

Malzemeler:

  • 2 su bardağı bulgur
  • 1 su bardağı doğranmış mantar
  • 1 adet kuru soğan
  • 2 yemek kaşığı tereyağı
  • Tuz, karabiber

Yapılışı:

  1. Soğan tereyağında kavrulur, ardından doğranmış mantarlar eklenir ve suyunu çekene kadar pişirilir.
  2. Üzerine bulgur eklenir, karıştırılır ve 3 su bardağı sıcak su ilave edilir.
  3. Kısık ateşte suyunu çekene kadar pişirilir ve sıcak servis edilir.

4. Aksaray Çöreği

Bayram sofralarının vazgeçilmezi olan Aksaray çöreği, ince dokusu ve yoğun aromasıyla ünlüdür.

Malzemeler:

  • 1 kg un
  • 1 çay bardağı yoğurt
  • 1 çay bardağı sıvı yağ
  • 1 tatlı kaşığı mahlep
  • 1 tatlı kaşığı çörek otu
  • 1 paket maya, tuz

Yapılışı:

  1. Maya ılık suda eritilerek un, yoğurt, sıvı yağ ve mahlep ile karıştırılır.
  2. Ele yapışmayan bir hamur elde edilip 1 saat mayalanmaya bırakılır.
  3. Hamur bezelere ayrılır, açılır ve çörek otu serpilerek şekil verilir.
  4. Önceden ısıtılmış fırında 180°C’de 20-25 dakika pişirilir.

5. Katıklı Aş (Yoğurtlu Buğday Çorbası)

Soğuk kış günlerinin iç ısıtan lezzeti olan katıklı aş, yoğurt ve buğdayın mükemmel uyumunu sunar.

Malzemeler:

  • 1 su bardağı aşurelik buğday
  • 2 su bardağı yoğurt
  • 1 yemek kaşığı tereyağı
  • Nane, tuz

Yapılışı:

  1. Buğday bir gece önceden ıslatılır ve yumuşayana kadar haşlanır.
  2. Yoğurt çırpılarak buğdayın üzerine eklenir ve karıştırılır.
  3. Tereyağı küçük bir tavada eritilir, nane ile kavrulup çorbanın üzerine dökülür.

Aksaray Mutfağı Üzerine Düşünceler

Aksaray'ın mutfak kültürü, sadece lezzetleriyle değil, aynı zamanda bu yemeklerin hazırlanışında kullanılan malzemelerin doğallığıyla da dikkat çeker. Bölge halkı, tarım ve hayvancılık faaliyetleriyle kendi sofralarının temelini oluştururken, geleneksel tarifleri modern zamana taşımayı başarmıştır.

Aksaray'ın meşhur yemekleri, sadece karın doyurmaz; aynı zamanda bir kültür aktarımını temsil eder. Bu yemekleri tatmak, Aksaray’ın tarihine ve kültürüne yolculuk yapmak demektir. Eğer Aksaray’a yolunuz düşerse, bu lezzetleri tatmadan dönmemeniz tavsiye edilir.

Afiyet olsun!