İlhami İNCEÖZ


ARŞİVLERDEKİ ATAMALARA DAYANARAK İLK 12 AKSARAY KAYMAKAMI

ARŞİVLERDEKİ ATAMALARA DAYANARAK İLK 12 AKSARAY KAYMAKAMI


ARŞİVLERDEKİ ATAMALARA DAYANARAK

 İLK 12 AKSARAY KAYMAKAMI

1. Aksaray’ın İlk Kaymakam’ı Selâhattin Bey (Arşivlerde Selâhattin): 1920 ile 1933 yılına dek Vilayet olarak kalan Aksaray’da 3 Vali görev yapmıştır. Bunlardan ilki Abdullah Sabri Karter idi. Onun ardından Ziya Günar devr almış ve sonrasında da 09.06.1932-02.05.1933 arası Arif Hikmet Onat son Valimiz olmuştur.

 A.Hikmet Onat’tan sonra vilayetten kazaya düşürülen Aksaray’da ilk kaymakam olarak Çorlu’dan 31 Mayıs 1933 tarihinde Aksaray’a atanan Selâhattin Bey görev yapmıştır. Onu Aksaray’a gönderen, tayin kağıdını imzalayan el ReisiCumhur Gazi Mustafa Kemal imzasını kullanmaktadır. Kaymakam Selâhattin Bey’i biz, Aksaray halkevini kuran Niğdeli Vekil Hüseyin Ulusoy’dan ve ilk Niğde-Aksaray halkevi maçından hatırlarız: 

Resmi Niğde Gazetesi’nde 4 Mart 1935 tarihinde Hüseyin Ulusoy “Niğde Halkevi Futbol ve Musiki Komitesinin Aksaray Seyahatleri” yazısında, 28 Şubat Perşembe gününde gerçekleşen spor müsabakasını anlatmaktadır. 

…Futbol alanı olarak eski buğday Pazarı hazırlanmıştır. Maç başlamış ve Aksaraylıların maç esnasında gösterdikleri ağır başlılık iki takıma tam bir Türk gençliği görüşüyle ve aynı centilmenlikle davranmaları Niğde gençleri üzerinde unutulmaz saygı eserleri bıraktığı belirtilmiştir. Öğleden sonra boş kalan Niğde Halkevi gençleri Aksaray’ı gezmişlerdir. Cumartesi sabahı Niğde gençleri Aksaray’dan ayrılmışlardır. Aksaray’da bulunulan süre içerisinde Kaymakam Salahaddin Bey, Halk Partisi Başkanı SADİ Bey, Halkevi Başkanı CEVDET Bey, katibi İZZET Bey, Eğitim memuru OSMAN NURİ Bey ve bütün diğer Aksaraylılara teşekkür edilmiştir (Resmi Niğde Gazetesi, 4 Mart 1935: 1).

 

 

2.M. ASIM TEKİN: Aksaray’ın 2. Kaymakam’ı 1934-1938 yılları arasında Mut’ta görev yapan M. Asım Tekin’dir. 15 Nisan 1938 tarihli kararla Aksaray’a atanan Tekin, 1 Temmuz 1938 Cuma tarihi itibariyle Aksaray’a gelerek görevine başlamıştır. 

M.Asım Tekin’in Mut’ta kaymakam olduğu günlerde, 21 Haziran 1934 tarihinde Soyadı kanunu kabul edilmiş, 2 Temmuz 1934 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanmıştı. Ve 2 Ocak 1935′te yürürlüğe girmiştir. Bu yüzden onun tayin kağıdını imzalayan el bu kez Reisicumhur K. Atatürk imzasını kullanır.

 

3 Temmuz 1938 Son Posta Gazetesi

 

3.NAMIK KARAYEL: 6 Ocak1939 yılında Karasu kaymakamı Namık Karayel Aksaray kaymakamlığına atanır. Onun da tayin kağıdını 10 Kasım 1938’de vefat eden Atatürk yerine, yeni Cumhurbaşkanı İsmet İnönü imzalar.

4.ABDURRAHİM YÜKSEL: 3 Ocak 1940 tarihinde yeni kaymakamımız Dikili’den Aksaray’a atanan Abdurrahim Yüksel olur.

3 Ocak 1940 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

 

5.HAMDİ GÜRYEL: 1942 yılında Kelkit Kaymakamlığından Aksaray’a gelen Hamdi Güryel, 1943’te Erzincan/ İliç’e tayin edilir.

 

 

6.SAİT YÜCEL: 1943’te Eyüp’ten Aksaray’a tayin edilen Sait Yücel, yılı dolmadan 1944’te Alanya’ya gider.

 

7.HALİL TEKİN (BUCAKLI): 15 Mart 1944’te Aksaray’a atanan Halil Tekin, 21 Mart’ta gelecekken, 10 Mayıs 1944’te tayin alarak Aksaray’dan gider. Onun tayinini imzalayan el de İsmet İnönü’dür. Halil Tekin Bucaklı (1903-1980), Selanik/Kozan doğumlu, bir Osmanlı bürokratı olan Hayrullah Efendi'nin oğludur. Bursa Lisesi'nin ardından, 1926 yılında Mekteb-i Mülkiye'yi birincilikle tamamladı. Bucaklı, devlet kademelerinde çeşitli görevlerde bulundu. Fransız diline ve edebiyatına olan hakimiyeti sayesinde, 1930'lu ve 40'lı yıllarda Ankara'nın yüksek bürokrasi çevrelerinde "Fransız" Halil olarak anılıyordu. Bürokratlık kariyeri, 1950'li yıllarda görme yetisini kaybetmesiyle sona erdi ve Başbakanlık Arşiv Genel Müdür Yöneticiliğinden emekliye ayrıldı.

Sanatçı kimliğiyle de tanınan Bucaklı, şiirlerinde "Selanikli Dertli Osman" mahlasını kullandı. En bilinen eseri ise, Atatürk'ün naaşının taşınması sırasındaki duygularını anlattığı ve Attilâ İlhan tarafından bir televizyon programında seslendirilen Çakırın Destanı'dır. Bu destan, Prof. Dr. Nevit Kodallı tarafından opera olarak bestelenmek istenmiş ancak bu gerçekleşmemiştir.[1]

 

 

8.ALAATTİN ÖZGELEN: İsmet İnönü imzasıyla, 7 Haziran 1944 tarihinde Halil Tekin yerine Alaattin Özgelen Kaymakam olarak atanır.

 

 

9.HULKİ METİN: 14 Aralık 1945 tarihinde Alaattin Özgelen yerine Tavşanlı’da görev yapan Hulki Metin, Aksaray Kaymakamı olarak tayin edilir. 1949 yılına kadar bu görevde kalan METİN, 1949’da Bilecik/ Gölpazarı’na Kaymakam olarak gider.

 

10.1949-1951 yılları arası kaymakam ataması yoktur.

11.KAZIM ATAKUL: 31 Mayıs 1951 tarihinde Konya/ Ereğli Kaymakamı Kazım Atakul Aksaray Kaymakamlığına atanır.

12: SADIK ARTUKMAÇ: Kazım Atakul’dan boşalan koltuğa, 13 şubat 1953 tarihinde Şile’den Sadık Artukmaç Kaymakam olarak atanır.

 

 


 

[1] (1) Nazif Karaçam, Bir Zamanlar Kırklareli’nde “Özveri” Dergisi Çıkardı, Gazete Trakya 23.3.2006.

(2) Vikipedi Halil Bucaklı maddesi; Nazif Karaçam Kırklareli'ni Geçmişten Geleceğe Taşıyanlar, 2014 Edirne.