(MTA) Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü’nün hazırladığı Türkiye Diri Fay Haritasına göre, ülkemizde 5.5 ve üzeri büyüklükte deprem üretebilecek 485 fay bulunuyor.
Yenilenmiş fay haritasında diri fay üstünde bulunan illerimiz ise, AKSARAY, Aydın, Balıkesir, Bolu, Burdur, Bursa, Bingöl, Denizli, Eskişehir, Erzincan, Erzurum, Hakkari.
Merkez üssü Kahramanmaraş Pazarcık olan 7,7 ve ardından 7,6 şiddetinde meydana gelen iki ayrı deprem felaketi yüreğimizi yaktı.
Bu felaketlerin ardından ülkemiz genelinde yeni depremler, diğer fay hatları riskleri konuşulmaya başladı.
Bu riski Tuz Gölü fay hattından dolayı Aksaray 'ında taşıdığı, yıllardır söylenip konuşulan önemli bir hadise.
TOKİ ve civarında yüksek oranda hissedileceği ile ilgilide taşınan bir risk.
Geçtiğimiz yıllarda, Afet Acil Müdürü Cezmi TÜRKMEN tarafından ASÜ' de 17.10.2017 yılında yapılan bir toplantıda Tuz Gölü fay hattı, 6 büyüklüğünde bir deprem üretebilir düşüncesi ile AFAD afet planı masa başı tatbikatı programında bir açılış konuşması yaparak, tatbikatın afet planını incelemek, varsa eksiklerini tespit etmek üzere planlandığını açıklamıştır.
TÜRKMEN olası bir depremden ve ardından ortaya çıkabilecek manzaralarda söz konusu Tuz Gölü fay hattı üzerinde yapılan simülasyonlarda, Aksaray'da 6 büyüklüğünde bir deprem olma ihtimalinin tespit edildiğini kaydetmişti.
Yine bu depremin gerçekleşmesi durumunda Aksaray'da 594 binanın yıkılacağını, 4.908 binanın ağır 5.090 binanın orta hasar göreceğini bildirmişti TÜRKMEN konuşmasının devamında 228 kişinin de hayatını kaybedebileceğini söylemişti ki bunlar çok ciddi iddialar olarak algılanmıştı.
Aksaray'da böyle bir deprem olduğunda ağır yaralı sayısının 425, hafif yaralı sayısının 828 olacağı 26.258 kişinin deprem nedeniyle barınma sorunu yaşayabileceği, ayrıca dolaylı olarak 240.452 kişinin depremden etkileneceği öngörülmüştü yine depremden 2 ilçe, 41 mahalle, 32 belde ve köyün etkilenme olasılığından bahsetmişti. Dolayısıyla Aksaray'da 6 şiddetinde bir deprem olursa aşağı yukarı yaşanabilecek olumsuzlukları bir nevi açıklamıştı.
TÜRKMEN' in bu tezini yeni bir açıklama ile pekiştiren (MTA) Maden Teknik Arama Genel Müdürlüğü yenilediği Fay haritası ile 45 İl içerisinde Aksaray’ında bulunduğunu açıkladı MTA Genel Müdürlüğü'nün hazırladığı Türkiye dili haritasında ülkemizde 5,5 ve üzeri büyüklükte deprem olabilecek 485 fay bulunduğunu, bu fayların üzerinde olanlardan birinin de Aksaray olduğunu belirtti. MTA 'ya göre Aksaray, Aydın, Balıkesir, Bolu, Burdur, Bursa, Bingöl, Denizli, Eskişehir, Erzincan, Erzurum, Hakkari olarak gösterildi.
Ancak Aksaray ile ilgili bir ayrıntıya dikkat çekildi. MTA tarafından açıklanan Aksaray'ın deprem tarihçesine bakıldığında Aksaray'da kısa ve orta vadede, büyük ve yıkıcı bir depremin olası görünmediği söyleniyor. Bu ayrıntı içimizi rahatlatsa da, en nihayetinde deprem bir felaket ve bu felaketin sonuçlarının neler olabileceğini tahmin etmek zor…
Aksaray deprem tarihçesine bakıldığında ASÜ 'nün yaptığı araştırmalarda Aksaray'da kısa ve orta vadede büyük ve yıkıcı bir deprem in olası görünmediği belirtilse de daha önceki yapılan bilimsel açıklamalar da aynı sonuca varılmıştır.
Aksaray'da kısa ve orta vadede büyük bir deprem olası değil.
Niğde Bor'da meydana gelen 5,1 büyüklüğündeki depremin ardından Jeoloji Mühendisliği bölümü öğretim üyesi Mustafa YILDIZ bunu şöyle açıklamıştı ‘’Bilimsel verilere göre Aksaray'da kısa ve orta vadede büyük ve yıkıcı bir depremin olması olası görünmüyor’’ demişti. Araştırmalara göre bir yüzey kırığı tespit edilemeyen Aksaray'da yaşanan sarsıntının hissedilmesi ve panik dalgasının elinizde yaşanması, bölgede herhangi bir yıkımın meydana gelmemesi, birkaç çürük binanın kolonlarında çatlamalar meydana gelmesi, kerpiç ve çürük yapılarda çatlakların oluşması, bu depremin sarsıntısı nedeniyle olduğu açıklandı.
Son yüzyılda Aksaray'da yıkıcı bir depremin yaşanmadığı belirtilirken, yaşanan sarsıntının Aksaray ve bölgesinde yeni depremler meydana getirip getirmeyeceğine ilişkin net bilgilerin verilmesinin mümkün olmadığı söylendi. Ama her iki tezde de Aksaray'da önümüzdeki yıllarda ya da günlerde olası bir depremin mümkün olmadığı, olsa bile yıkıcı deprem şeklinde olmayacağı üzerinde duruluyor.
Tabii ki bu depremlerin ne kadar yıkıcı olacağı, ne kadar şiddetli olacağı, ya da Tuz Gölü fay hattının hangi noktalarda kırılacağını zaman gösterecek. Ancak Aksaray için yapılan bu incelemeler ve 6 Şubatta yaşanan 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki 2 depremin ardından yeniden gündeme getirilmesi büyük önem taşıyor. Nihayetinde Kahramanmaraş ve Hatay merkezde yaşanan bu depremlerde henüz beklenmiyordu. Ancak hareketliliğin bir anda olması nedeniyle yıkıcı ve üstelik Asrın en büyük depremi olarak tarihe geçti.
Unutmamalıyız.
